Portekiz ve İrlanda çöpe!
Metastaz aldı yürüdü. Avrupa’nın mali krizi, avronun sarsıntısı adımlarını sıklaştırıyor.
Yunanistan’ın ikinci kez kurtarılması tartışmasında geviş getiren Avrupa Birliği kurumları, geçen hafta Portekiz’in, dün de İrlanda’nın devlet tahvillerinin kredi değerlendirme kuruluşu Moody’s tarafından “çöp” (İngilizce’deki terimle “junk”) statüsüne indirilmesiyle iyice sarsıldı. Bunun anlamını iyi kavramak gerekiyor: Moody’s bu ülkelerin tahvillerinin geleceğinin çöp tenekesi olacağını söylüyor! Yani yakında bunları çöpe atıp üstüne bir bardak soğuk su içebilirsiniz diyor. Çünkü bu ülkeler iflasa gidiyorlar! Yunanistan’ın iflas edeceği zaten aklı başında düzen bekçileri için bile en başından belliydi.
Bu üç silahşörlerin maceraları, Avrupa Birliği’nin boğazına kadar borçlu öteki ülkelerinin de topun ağzına yerleşmesine yol açtı. Avroyu kullanan ülkelerden oluşan “avro bölgesi”nin dördüncü büyük ekonomisi İspanya bir süredir zaten sarsıntılar yaşıyordu. Ama son dönemin gelişmeleri bu ülkeyi de yeniden ateş hattına sürdü. Herkes biliyor ki, İspanya iflasın eşiğine geldiğinde minicik Yunan, Portekiz ve İrlanda ekonomilerinden farklı olarak, bu ülkeyi kurtarmak için gerekli para zor bulunur!
Ama elbette bundan da vahimi İtalya’nın durumu. Avro bölgesinin bu üçüncü büyük ekonomisi bir sarsılmaya başladı mı, ne avronun çökmesi engellenebilir, ne de Avrupa ekonomisinin finansal çöküşü. Daha da ileri gidelim: Dünya ekonomisinin 8. büyük ekonomisi İtalya mali bir çöküş yaşarsa dünya ekonomisi çöker.
Denebilir ki İtalya iflasın eşiğine gelirse mutlaka kurtarılır. Kim yapacak? İtalya’nın milli geliri yaklaşık 2 trilyon dolar (yaklaşık 1,6 trilyon avro). Borcu ise milli gelirinin % 120’si! Ne eder? 2,4 trilyon dolar (ya da 1,9 trilyon avro)! Burada Yunanistan’a, İrlanda’ya, Portekiz’e verilen 100 milyar dolar civarında kurtarma paketlerinden söz etmiyoruz. Avrupa Birliği’nin 2010’da karar altına aldığı, 2013’te uygulamaya girecek olan Avrupa Finansal İstikrar Fonu’nun tamamı ne kadar biliyor musunuz? 440 milyar avro! İtalya’nın dişinin kovuğuna yetmez!
Bu İtalya’nın ekonomisini, birbirleriyle kavgalı olan Başbakan Silvio Berlusconi ile Maliye Bakanı Giulio Tremonti yönetiyor. Biri reşit olmayan bir Arap kadınıyla seks yapmış olduğu için mahkemede, yani tecavüzcü. Ötekinin bir yolsuzluk işine karışmış olduğu sön günlerde İtalyan mahkemelerince açıklandı. Yani o da hırsız. Çürüme kokuları!
Dünya kapitalizmi sarsılıyor. 2008-2009’da bankaları kurtaran devletler, 2010’dan itibaren kendileri batağa battılar. Şimdi onlar iflasın eşiğinde. Peki, onların tahvilleri kimde. Tabiiki bankalarda. En başta Alman ve Fransız (ve de İtalyan ve İspanyol) bankalarında. Devletler iflas edince bankalar iflas edecek. En başa dönüyoruz! Ama bu sefer rezervler tüketilmiş durumda. Emniyet kemerlerinizi bağlayın!