Kemerlerinizi Çözün
İrlandalı Ryanair havayolu şirketinin CEO’sunun bir İngiliz gazetesine verdiği demeç kanımızca uluslararası burjuvazinin ve elbette Türk burjuvazisinin küresel krizin derinliği karşısında “çılgına dönmüş“ ruh halini iyi özetliyor. Uçakları kanatlı otobüsler olarak gördüğünü belirten ve ayakta seyahat üzerine ciddi çalışmalar yaptıklarına dikkat çeken CEO, uçaklarda son 10 koltuğu kaldırıp yerine ayaktaki yolcular için yerler yapılabileceğini, iniş sırasında da bu yolcuların sıkı tutunmalarının yeterli olacağını söylemiş! Hani uçaklar inerken pilot “yerinizden kalkmayın ve kemerlerinizi bağlayın“ diye anons yapar. Bu ise “sıkı tutunun yeter“ diyor. Biz işçi sınıfını uyarmalıyız. Uçak hızla irtifa kaybediyor. Aman ha yerinizde oturmayın. Hemen kemerlerinizi çözün ve doğru pilot kabinine koşun.
ABD’deki mali uçurum belirsizliği, Avrupa’daki borç krizi ve Çin gibi büyük, gelişmekte olan ekonomilerin büyüme oranlarının düşmekte oluşu, dünya ekonomisinde durgunluk olasılığının artışına işaret ediyor. Siz bakmayın Türkiye’de çoğu burjuva iktisatçısının ağız birliği etmişçesine “2013’te ekonomik istikrar sürecek“ öngörülerine. Dünya kapitalizminin seyri konusunda uluslararası burjuvazinin sözcüleri bile daha temkinli, hatta daha karamsar açıklamalar yapıyorlar. Dünyanın en büyük tahvil fonunu yöneten Pimco adlı yatırım kuruluşu, gelişmiş ülkelerde artan durgunluk olasılığına karşı uyarıda bulunarak, dünya ekonomisinin önümüzdeki yıla ait büyüme tahminini aşağı çekmiş. Geçen yıl İMF Başkanı Lagarde, Çin gezisinde küresel ekonominin “kayıp 10 yıl“ riskiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulunmuştu. Almanya Başbakanı Merkel ise geçen ay, Avrupa’daki borç krizinin sona ermesi hakkında “Çözüm 1-2 yıla çıkmaz, nefesimizi 5 yıl veya daha uzun süre tutmak zorundayız” demiş. Kriz kâhini diye nam salan Amerikalı iktisatçı Roubini geçen ay piyasalar ve küresel ekonomi için en kötünün 2013’te geleceğini öne sürmüş.
Türkiye ekonomisinin, temelleri iyice çatırdayan ve uluslararası sermaye kesimlerinin bile bir çözüm üretemediği ve yıllarca süreceğini öngördüğü küresel kriz karşısında ciddi bir sarsıntı geçirmeyeceğini öne sürmek gözünü gerçeklere kapamaktan başka bir anlam ifade etmese gerek. Ekonomide “sert inişin“ emarelerini Türkiye’de özel sektörün dış borçlarının yüksekliğinden, işsizliğin giderek artmasından, özellikle işçi sınıfı ve küçük burjuvazinin kredi borçlarının yüksekliğinden ve diğer ekonomilerle karşılaştırıldığında cari açığın oldukça yüksek olmasından gözlemlemek mümkün.
Bu koşullarda küresel krizin Türkiye ekonomisini epey sarsacağı öngörüsü altında elbette hükümetin belli önlemler alacağını varsayabiliriz. Hükümet öncelikle bütçeyi sanayi ve finans şirketlerini kurtarma doğrultusunda kullanmaya çalışacaktır. Bütçe açığının milli gelire oranının 2008-2009 krizinin etkisiyle yüzde 5’lere çıktığı hatırlanacak olursa, bu defa daha ağır kriz koşullarında hükümetin manevra alanının artan bütçe açığı ile birlikte bayağı daralacağını öngörebiliriz. 2013 bütçesine damgasını vuran istihbarat ve güvenlik harcamalarındaki belirgin artış bu bakımdan, hükümetin önceliklerinin burjuvaziye kaynak ayırmak, bu doğrultuda sosyal harcamaları kısmak, savaş harcamalarını artırmak, her ikisine karşı ortaya çıkabilecek toplumsal muhalefeti baskı altına almak olduğunu gösteriyor.
İrlandalı Ryanair havayolu şirketinin CEO’sunun bir İngiliz gazetesine verdiği demeç kanımızca uluslararası burjuvazinin ve elbette Türk burjuvazisinin küresel krizin derinliği karşısında “çılgına dönmüş“ ruh halini iyi özetliyor. Uçakları kanatlı otobüsler olarak gördüğünü belirten ve ayakta seyahat üzerine ciddi çalışmalar yaptıklarına dikkat çeken CEO, uçaklarda son 10 koltuğu kaldırıp yerine ayaktaki yolcular için yerler yapılabileceğini, iniş sırasında da bu yolcuların sıkı tutunmalarının yeterli olacağını söylemiş! Hani uçaklar inerken pilot “yerinizden kalkmayın ve kemerlerinizi bağlayın“ diye anons yapar. Bu ise “sıkı tutunun yeter“ diyor. Biz işçi sınıfını uyarmalıyız. Uçak hızla irtifa kaybediyor. Aman ha yerinizde oturmayın. Hemen kemerlerinizi çözün ve doğru pilot kabinine koşun.
Bu yazı Gerçek Gazetesi'nin Ocak 2013 tarihli 39. sayısında yayınlanmıştır.
